Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

Pawle,

Pod koniec lat 60 to mnie jeszcze na Chwiałkę samemu nie puszczali
Pamiętam jednak 'kocie łby' na Dolnej Wildzie kończące się na wysokości wspomnianej kamienicy pod 40 (dalej była polna, gruntowa droga) i pozostałości po nieczynnej gazowej latarni na hydrancie przy tym budynku - hydrant w tym miejscu istnieje do dzisiaj:
https://goo.gl/maps/VEUTfrzqyeD2
Po drugiej stronie ulicy były dzikie krzaki i zarośla.

Zmieniło się to chyba jednak dopiero podczas największych zmian w tym rejonie Wildy - podczas przygotowań do centralnych dożynek 1974.
Nie jestem pewien - chyba jednak dopiero wtedy powstał pas uporządkowanej zieleni pomiędzy Dolną Wildą a 'Chwiałką' ?
Tak samo jak przedłużenie Dolnej Wildy asfaltem do Chłapowskiego, skąd dalej były już droga gruntowa w kierunku istniejącej od 1973 Hetmańskiej jednak chyba bez przejazdu 'dołem' w kierunku Dębca i Lubonia ?

Budynek był odsunięty od ulicy, stał na środku dzisiejszego pasa zieleni poprzecznie do Dolnej Wildy co widać na zdjęciach.
Według tego co pamiętam przetrwał armagedon przygotowań do dożynek 1974 i został zburzony dopiero później.

Plan Poznania z 1948 też pokazuje w tej okolicy tylko pojedynczy budynek jak na planie który przywołałeś.

Zabrakło kilkadziesiąt metrów aby ten budynek załapał się na obecność na tym bardziej szczegółowym planie:
http://www.cyryl.poznan.pl/katalog.php? ... da%20Szyca
z niego zdaje się wynikać że faktyczna zabudowa w tym rejonie była znacznie 'bogatsza' niż ta oznaczana na planach Poznania.

_________________
pozdrawiam, Tomek
Odoliński , Odaliński, Oduliński - jeżeli spotkasz się z tymi nazwiskami gdziekolwiek napisz do mnie koniecznie...

Wyprostowałeś trochę moją pamięć historyczną: faktycznie 'porządkowanie' okolic 'Chwiałki' i Stadionu wówczas 22 Lipca było związane z Dożynkami i wtedy pewnie rozebrano - nielicującą z obrazem okolicy - kamienicę.
Mała dygresja: przejazd był cały czas. Wyjąwszy czas budowy estakady. Prawie pod moimi oknami...
W czasie oblężenia Poznania jedną z kluczowych pozycji była obrona wiaduktu kolejowego na kierunku Lubonia. Wycofując stamtąd kompanię dział pancernych Niemcy stracili połowę swoich sił pancernych. Ale to już zupełnie inna historia

_________________
Pozdrawiam, Paweł
poszukuję: Wietrzykowski, Wyzuj, Gibowski, Sławek

Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci.

Pawle dziękuje za opis ulicy Dolna Wilda.

_________________
Hanka

Poszukuje informacji Sępiński Piotr Paweł ,Kubaczewski/a ,Guza Augustyn, Malczewscy.

Porwałem się na próbę identyfikacji innej kluczowej postaci wspomnień - Heleny.

W książce nie ma wielu tropów, które by na nią jasno naprowadzały. Dowiadujemy się m.in., że jej warsztat krawiecki mieścił się na Masztalarskiej mniej więcej na przeciwko cukierni Herszlika - ta zaś była w nieistniejącej kamienicy na lewo od bazy Straży Pożarnej. W księdze adresowej z 1932 roku odnajdujemy "Fabrykę Trykotaży" pod numerem 6 przy Masztalarskiej. Był to chyba dom na lewo od dzisiejszego banku (Pekao SA). Nie jest dla mnie do końca jasne, czy z książki można wywnioskować, że Helena z rodziną mieszkała w tej samej kamienicy, gdzie miała warsztat, ale sporo by wskazywało na to, że było to w każdym razie bardzo blisko, a do tego pewne opisane zdarzenie wprost sugeruje, że dom ten mieścił się na załamaniu ulicy. Pasowałoby to do sąsiedniego budynku pod ówczesnym numerem 5. Przejrzałem karty meldunkowe mieszkańców obu kamienic i znalazłem tę rodzinę:

http://szukajwarchiwach.pl/53/474/0/19. ... /#tabSkany

Mąż Heleny był "wysokim urzędnikiem na kolei" co by się zgadzało z kartą. Ale inne szczegóły nie do końca i w sumie sam już nie jestem pewny, a do tego tuż przed wojną Helena w opowieści Myszki zdaje się mieszkać na Wildzie, chyba, że narracja jest w tym miejscu nie do końca logiczna.

Może ktoś słyszał o Michale i Jadwidze Jaroszewskich (przeżyli wojnę i spoczywają na Junikowie) i może uprawdopodobnić, bądź przekreślić moje domysły...

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Łukaszu to są pola (te dwa okręgi) gdzie prochy wsypuje się bezpośrednio do ziemi. Taka była wola "Myszki" aby Jej prochy były wysypane w ukochanym Poznaniu. ( chciała nad Wartą ale prawo na to nie pozwoliło). Wiem to od Magdy Mrugalskiej. Myślę, że mogłaby dużo opowiedzieć nt temat ale rzadko tu zagląda....

Gratuluję wyników tej kwerendy. Ja kiedyś zidentyfikowałam tylko Nikusia

pozdrawiam:)
Beata

_________________
Beata

Gdzie urodził się ok. 1781 roku Melchior Bręczewski ? Proszę o pomoc!

Około strony 400 w książce jest wzmianka, że już Niemcy w roku 1941(?) rozebrali zabudowę Dolnej Wildy po stronie "lewej" (czyli wschodniej), w tym kamienicę Milicha. Oczywiście coś tam mogło jednak pozostać.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Również około 400 strony Maria Rataj zapomniała się na chwilę i podała nazwisko "dobrej pani P. z ul. Królowej Jadwigi", która pomagała jej w dzieciństwie - była to pani Porawska.

Marianna Porawska zd. Węcławska, żona Stanisława, który w karcie meldunkowej zapisany jest jako czeladnik, ale w księdze adresowej z 1930 jako kupiec i faktycznie adres jest Wały Królowej Jadwigi 1, musiał to być dom narożnikowy od Półwiejskiej, tam gdzie wybudowano niedawno nowy budynek w miejscu, gdzie od wielu lat była pusta parcela zajmowana przez stragany.

http://szukajwarchiwach.pl/53/474/0/19. ... /#tabSkany

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

W książce kilkakrotnie pojawiają się fantazje autorki na temat wysokiego pochodzenia jej obu babek. Dokumenty tego "niestety" nie potwierdzają. Może to matka opowiadała Myszce takie historie, żeby ją pocieszyć, że mimo wszystko choćby w jej żyłach płynie szlachetna krew. Z babki Stanisławy Uzarowicz zrobiła się kijowska szlachcianka "Carewicz", co sugeruje typowy "głuchy telefon" w przekazywaniu informacji. Jest to jedna z niewielu sytuacji, w których relacje Marii Rataj kompletnie nie znajdują potwierdzenia w dokumentach.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Dobry ksiądz proboszcz Wośko- opisany przez Myszkę str.15-162

Wośko Bolesław (1890-1947), parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu, superior Domu Zakonnego w Poznaniu, asystent generalny Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Rzymie, członek Narodowej Organizacji Bojowej.
Urodził się 5 sierpnia 1890r. we wsi Lutomek, pow. Międzychód, jako syn nauczyciela Stanisława i Stanisławy z Kurnatowskich. Uczęszczał do Wyższej Szkoły Chłopców w Kościanie (1900-1903), do Gimnazjum Augusty Wiktorii (do 11 października 1905r.), następnie do Seminarium Nauczycielskiego we Fraustadt (do 8 kwietnia 1907r.). Śluby zakonne złożył 8 listopada 1907 w Krakowie. Studiował teologię na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (1908-1913). Święcenia kapłańskie otrzymał 25 lipca 1913r. Pracował jako wikariusz w parafii: Maksymilianowo (1914-1915), Turwia (1915-1918), Zbawiciela w Warszawie (1919-1924), Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu (1924-1926). W latach 1926-1927 był rektorem Wyższego Seminarium we Lwowie. Przeniesiony do Poznania duszpasterzował jako wikary w parafii Zmartwychwstania Pańskiego, następnie jako proboszcz (1932-1938) oraz przełożony Domu Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Poznaniu (1934-1941) równocześnie kapelan Szpitala Ortopedycznego w Poznaniu (1936-1941).
W pierwszych latach okupacji hitlerowskiej w Polsce (1939-1941) ks. Bolesław Wośko współpracował na terenie miasta Poznania z tajną Bojową Organizacją Narodową Stronnictwa Narodowego. Z tajnego biuletynu poznańskiego gestapo z 30 stycznia 1942r. wynika, że dzięki zręcznemu przeniknięciu osób zaufania (konfidentów) w organizację, w szczególności w oddział propagandy, udało się wyśledzić dokładnie miejsce ukrywania nielegalnej drukarni, mimo jej kilkakrotnego przenoszenia, oraz uzyskać dokładny obraz (przebieg) redakcyjnego opracowania "Polski Narodowej" i "Naród w Walce". To też umożliwiło rozpracowanie i ustalenie całego kręgu osób uczestniczących w nasłuchu zagranicznego radia i rozprowadzeniu nielegalnych ulotek.
Drukarnia organizacji podporządkowana była bezpośrednio kierownikowi oddziału propagandy - Marianowi Frankowskiemu, studentowi historii zamieszkałemu na Starym Rynku 71 w Poznaniu. Ślusarz Czesław Tomczak, zamieszkały przy ul. Dąbrowskiego 115 (Saarlandstr.), drukował ulotki. Zagraniczne wiadomości potrzebne do sporządzania ulotek uzyskiwano z podsłuchu w mieszkaniu księdza katolickiego Bolesława Wośko, duchownego przy kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Poznaniu. Radioaparat, którym posługiwał się ks. Wośko do nasłuchu zagranicznych wiadomości radiowych znaleziono w palarni probostwa pod zwałem drewna. Drukarnię znaleziono w mieszkaniu Tomczaka i skonfiskowano.
Matryce potrzebne do sporządzania nielegalnych ulotek i innego materiału propagandowego pisała stenotypistka Teresa Ratajczak, zamieszkała przy ul. Krauthofera Jakuba 34 (Emanuel Kantstr.) w Poznaniu.
Zagraniczne wiadomości radiowe uzyskane z podsłuchu odbierał codziennie o godz. 9.00 przed południem z mieszkania ks. Wośko student Marian Śliwiński, zamieszkały w Poznaniu przy ul. Fabrycznej 10 (Egerlandstr.), i przekazywał je łącznikowi oddziału propagandy na Rynku Wildeckim (Horst Wesselplatz) w Poznaniu. Łącznik oddane mu wiadomości radiowe przenosił do mieszkania ślusarza Jana Śledzińskiego w Poznaniu na ul. Wroniecką 24 (Schinkelstr.), gdzie stenotypistka Władysława Śledzińska je przepisywała na maszynie do pisania. Dziennie sporządzano około 50 egzemplarzy. Wyniesieniem i rozprowadzeniem wiadomości radiowych zajmowała się codziennie w południe ok. godz. 12.00 Jadwiga Bronikowska, zamieszkała na Starym Rynku 71 w Poznaniu. Oprócz kierownika oddziału propagandowego Mariana Frankowskiego zaaresztowano 19 jego współpracowników".
Ks. Wośko aresztowany został 31 stycznia 1941r. przez poznańskie gestapo i więziony był w Forcie VII w Poznaniu, od sierpnia 1941r. we Wronkach. Na kilkanaście dni przed procesem przed sądem niemieckim 10 sierpnia 1942r. przebywał w więzieniu w Poznaniu, następnie znów w Forcie VII w Poznaniu, a 7 kwietnia 1943r. osadzony został w obozie koncentracyjnym Dachau jako więzień nr 46897. Spośród 6 Polaków przewidzianych na karę śmierci w wyniku oskarżenia w procesie z 10 sierpnia 1942r. ks. Wośko uniknął kary, przedstawiając sądowi zaświadczenie o pobycie w szpitalu w części okresu, kiedy oskarżany był o słuchanie i rozpowszechnianie zagranicznych wiadomości radiowych.
Ks. Wośko wyzwolony został z obozu koncentracyjnego w Dachau 29 kwietnia 1945r. przez Amerykanów. W czerwcu 1945r. przebywał w Freimann k. Monachium, w tzw. "Koszarach Polskich", gdzie mieścił się Oddział Księży Polskich. Następnie pracował w Kemptan (Bawaria), na placówce duszpasterskiej wśród Polaków. W październiku 1946r. powrócił do Poznania. W 1947r. wybrany został asystentem generalnym Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Rzymie. Zmarł nagle na zawał serca 17 lipca 1947r. w Rzymie. Pochowany został na Campo Verano - na cmentarzu św. Wawrzyńca w Rzymie.

źródło http://www.filipini.poznan.pl/art.php?tresc-159

_________________
Bożena

Udało mi się wypożyczyć książkę.

Dla chcących przeczytać tę książkę, podaję dwa namiary w Poznaniu:
1.Biblioteka Raczyńskich -F14 Os. B. Chrobrego 117 PCK "Dąbrówka" tel.822 32 83 (wypożyczona z terminem do oddania na 10 marca br.)
2.Biblioteka Raczyńskich -F26 ul. Błękitna 1/7 tel.822 40 99 (wypożyczona, będzie oddana w przyszłym tygodniu.

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''

Słuchajcie, z ciekawości, kto na forum przeczytał lub czyta tę książkę?

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Ja!

pozdrawiam:)

_________________
Beata

Gdzie urodził się ok. 1781 roku Melchior Bręczewski ? Proszę o pomoc!

Udało mi się wypożyczyć i przeczytałam.

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''

Oczywiście ja. Nawet miałam szczęście zakupić ksiażkę na Allegro przed laty

_________________
Bożena

Witam, przeczytałam i poleciłam książkę rodzinie i znajomym.Wypożyczyłam z biblioteki w Swarzędzu na Os.Kościuszkowców.
Zdzisława

Statory nieumyte, wuchta prania do prasowania, gemyla - cztery noce zarwane, strona po stronie wertowana, czytana - KONIEC ! n i e d o s y t ! Swoje wspomnienia Maria bo już nikt poza matka nie mówi Myszka kończy na Jeżycach , moim fyrtlu. Ciekawi mnie pod którym numerem mieszkała przy Kraszewskiego, Dąbrowskiego ? Miała bliżej do apteki na Kraszewskiego czy do tej na rogu Staszica/Dąbrowskiego ? Czy po pośpiesznym wyjeździe Niemców znalazła lepsze mieszkanie na Jeżycach ? tego się nie dowiem. Czy dorosły Bolesław (*1937 ?) i Karol, odnalezieni gdzieś w Polsce zechcieli by opowiedzieć dalszą historię życia matki, Rudowiczów .

Pozdrawiam
krysia

Ks. Wośko wyzwolony został z obozu koncentracyjnego w Dachau 29 kwietnia 1945r. przez Amerykanów. W czerwcu 1945r. przebywał w Freimann k. Monachium, w tzw. "Koszarach Polskich", gdzie mieścił się Oddział Księży Polskich. Następnie pracował w Kemptan (Bawaria), na placówce duszpasterskiej wśród Polaków. W październiku 1946r. powrócił do Poznania. W 1947r. wybrany został asystentem generalnym Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Rzymie. Zmarł nagle na zawał serca 17 lipca 1947r. w Rzymie. Pochowany został na Campo Verano - na cmentarzu św. Wawrzyńca w Rzymie.

W tych samych "Koszarach Polskich" mój Ojciec Marian Główka zakładał z początkiem czerwca i prowadził, wraz z innymi nauczycielami i księżmi, do września szkołę dla dzieci polskich robotników przymusowych. Być może I komunię dla ww dzieci przygotowywał również ks. Wośko.

pozdrawiam
Zbyszek

Daty urodzenia (albo zameldowania, ale różnica pewnie niewielka) Bolesława i jego młodszego brata Romualda w książce występującego jako Karol, podane są na spisie meldunkowym mieszkania Nikodema Cieślewicza:



Romuald Rudowicz jeszcze niedawno żył w Suwałkach, może mieszka tam nadal, natomiast czy zechciałby itd. tego oczywiście nie wiem.

Maria Rudowicz, jak wiemy z książki objęła mieszkanie na Jeżycach po teściowej Franki (Jadwigi Lisowskiej), czyli po Marii Lisowskiej zd. Przybylskiej. Z karty meldunkowej wynika, że był to adres Dąbrowskiego nr 66 (jest to ostatni adres, podany dopiero na trzeciej karcie):

http://szukajwarchiwach.pl/53/474/0/19.3/14748/str/1/25/15/ghNSDYMea6Lqp45qyLOAVg/#tabSkany

Znalazłem akt urodzenia Marii w USC Czerniejewo (prawy akt), podany jest rok zgonu 1942, co jak zwykle doskonale zgadza się ze zdarzeniami opisanymi w książce.

http://szukajwarchiwach.pl/53/1844/0/1/16/str/1/14/15/NP5VzmNSiP6B90VCeFl6ug/#tabSkany

Dąbrowskiego 66 (dawna numeracja w tym akurat przypadku utrzymała się do dziś) to druga kamienica od strony ul. Wawrzyniaka, po południowej stronie Dąbrowskiego:

https://www.google.pl/maps/place/D%C4%85browskiego+66,+Pozna%C5%84/@52.4132386,16.9012386,3a,75y,200.24h,104.94t/data=!3m7!1e1!3m5!1s-ahgOhU-R5jeFFXTSKvqlw!2e0!6s%2F%2Fgeo0.ggpht.com%2Fcbk%3Fpanoid%3D-ahgOhU-R5jeFFXTSKvqlw%26output%3Dthumbnail%26cb_client%3Dsearch.TACTILE.gps%26thumb%3D2%26w%3D86%26h%3D86%26yaw%3D207.00845%26pitch%3D0%26thumbfov%3D100!7i13312!8i6656!4m5!3m4!1s0x470444b6278dd45f:0xb996397d91aabd17!8m2!3d52.4130336!4d16.9011355!6m1!1e1?hl=pl

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Dziękuję Łukaszu za te interesujące informacje.
Typowałam , że musiała mieszkać Myszka pomiędzy Rynkiem Jeżyckim a Staszica a to dlatego , ze do koszar na Golęcinie szła Kościelną. Ale tak wcale nie musiało być. Druga możliwość to mieszkała pomiędzy Rynkiem Jeżyckim a Mickiewicza. Wówczas do pracy zapewne szła by ulicami Kochanowskiego lub Mickiewicza a dalej Poznańską. Poza tym czy Myszka mając ostre zapalenie reumatoidalne stawów czy dała by radę dojść do apteki przy Mickiewicza czy nawet Kraszewskiego ?. Wiesia także częściowo unieruchomiona czy dała by radę przebyć dłuższą drogę, synek z racji wieku. Ale co się nie robi dla przyjaciela. Znam tą kamienice przy Dąbrowskiego. Obok (z lewej strony )mieszkała dalsza rodzina. Kto wie czy Marii nie spotykałam w zaułkach naszego fyrtla jeśli mieszkała tam po 1945 r.
Maria, choć jej pamiętnik uznano za bestseller, otrzymała nagrodę literacką to jednak do Związku Literatów Polskich jej nie przyjęto jako uzasadnienie odmowy- mały dorobek literacki. Może jeszcze doczekamy sie druku jej opowiadań ? Nadal jestem ciekawa wszelkich informacji o bohaterach jej wspomnień. Znane jest obecnie zdjęcie grupy kobiet obierających ziemniaki, na którym jest oczywiście Maria, czy da sie rozpoznać Wiesie ?
Pozdrawiam
krysia

Jak już na Wiesię zeszło, to na 95% jest to ona:

http://szukajwarchiwach.pl/53/474/0/19.3/15182/str/1/8/100/z6AYMjtLgYG1sPZt5FIV7g/#tabSkany

Zgadza się (prócz imienia, ale ono z góry wydaje się niemożliwe w tej formie, bo imienia Wiesława nie nadawano w rodzinach chłopskich w początkach XX wieku) właściwie wszystko, co wiemy o niej z książki: rok urodzenia 1905, urodzona w Niemczech, rodzice Franciszek i Maria, pochodzi z wioski (Świniec) położonej 4 kilometry od Jerki (pamiętacie podróż pociągiem do Jerki). Z kilku wsi wchodzących w grę przy czterokilometrowym dystansie z Jerki, tylko do Świńca idzie się częściowo przez las

Aha, no i z książki wiemy, że Wiesia miała nazwisko na T.

Maria Rataj miała fenomenalną pamięć do sczegółów.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Jeśli w APP zachowała się książka meldunkowa z czasów okupacji dla Dąbrowskiego 66 (dla Staszica takie są ) to by sprawa nazwisk się wyjaśniła. Wiktoria Tomaszewska to możliwe , że to nasza Wiesia oba imiona na "W". Syn Myszki "Karol" tow realu Romuald.
Na cmentarzu górczyńskim są dwa groby Wiktorii Tomaszewskiej , ur. 1905 (jeśli nie wyszła za mąż). Maria Lisowska , teściowa Franki po której Maria zajęła mieszkanie zapewne pochowana została na Górczynie choć jej nazwiska w wyszukiwarce nie odnajduję.
Ostatnie lata a przynajmniej w roku, w którym podpisywała umowę z wydawnictwem , Maria mieszkała przy ul. Marchlewskiego.
Nie bardzo orientuję się w topografii Wildy. Jeśli Marchlewskiego przemianowana na Królowej Jadwigi zachowała starą numerację to Myszka powróciła w okolice zamieszkania w dzieciństwie.
Łukaszu, Twoja wiedza o Myszce nadaje się na artykuł w naszym Roczniku. Poza tym w Wikipedii też przydały by się uzupełnienia dotyczące Marii Rudowicz" Rataj" .(ja nie potrafię tego zrobić)
Pozdrawiam
krysia

Hasło (niedawno dodane) w Wikipedii jest bardzo marnej jakości (pod względem biograficznym w każdym razie - rzekomą siostrę Myszki Stanisławę nie wiem, skąd wzięto). Jako podstawa służy nawet nie książka, czy jakieś rzetelne badania, a artykuł w Wyborczej. Trochę mi szkoda czasu na zabawę w to.

Na Marchlewskiego (Królowej Jadwigi) jedyne "mieszkalne" adresy były wówczas oczywiście na północnej stronie ulicy, na odcinku od Półwiejskiej do Karmelickiej, czyli blisko Wildy.

Mam jeszcze sporo danych o rodzinie określanej przez Myszkę inicjałem "W.", czyli powinowatych Nikodema (nazywali się Wężyk). Nadal nie mogę natomiast wpaść na trop tego, jak naprawdę nazywali się Wituś i jego brat Włodek. To już chyba ostatnie kluczowe postaci wspomnień, których identyfikacja mi nie wychodzi... Raz w książce pojawia się w odniesieniu do nich nazwisko Wróbel, ale nie udaje się znaleźć żadnych pasujących Wróblów, ani nawet np. Wróblewskich. Może to nazwisko też zostało zmyślone.

Pani Zosia nazywała się Joanna Zakrzewicz (a miała córkę Zofię). Znalazłem też następną gospodynię Rudowiczów, Marię Kasztelan oraz księdza, który zgodnie ze wspomnieniami Myszki zamieszkiwał w tym domu.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Na archion.de znalazłem w zasobach Archiwum Kościoła Ewangelickiego w Berlinie, akt chrztu matki Myszki. W aktach meldunkowych występuje ona jako Elżbieta Rudowicz zd. Hoffmann, a ochrzczona była jako Minna Lisbeth, była córką szynkarza. Mieszkała w Rixdorf, później wcielonym do Berlina jako dzielnica Neukoelln.

Odnośnie matki Myszki jedna ciekawostka: w całej książce, o ile nic nie przeoczyłem, ani razu w żadnym kontekście nie pojawia się jej imię.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

doktor Myszki-cmentarz Zasłużonych w Poznaniu

_________________
Bożena

Jadwiga Lissowska zd. Gałęska ("Franka") dożyla 97 lat (zmarła równo 10 lat temu!) i jest pochowana z mężem Feliksem ("Edkiem") na Milostowie.

http://www.poznan.pl/mim/necropolis/plan.html?urlAnchor=OpenMap&mtype=cemeteries&cm_id=1&surname=Lissowska&name=Jadwiga&id=44136#

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

W archiwum w Lesznie znalazłem księgę meldunkową ze Świńca, a tam cała rodzina Tomaszewskich figuruje. Generalnie to co można wyczytać z wpisów zgadza się dość dokładnie z opisem tej rodziny, jaki mamy w "Grzesznym Mieście". Maria Rataj nie postarała się nawet zbytnio o ukrycie ich danych, myśląc pewnie, że nie da się zidentyfikować rodziny mieszkającej hen, na zapadłej wiosce. Wymieniła rodziców Franciszka i Marię pod prawdziwymi imionami, a także siostrę "Wiesi" Pelagię i nieślubną córkę "Wiesi" Konstancję.

Znalazłem też akty chrztu i urodzenia rodziców "Wiesi". W akcie urodzenia ojca wpisano, że w 1953 roku ślubował powtórnie w Krzywiniu, a zatem matka "Wiesi" Marianna zmarła przed tą datą.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Coraz ciekawiej.
Wiadomo, szuka i znajduje genealog.

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''

Grażyno, może w Tajnym Detektywie znajdziesz coś o rodzinie Wężyków, którą (pod inicjałem "W.") sama Maria wprost opisuje jako kryminalistów. W więzieniu siedział Marian Wojciech Wężyk, mąż Minny Krause (pasierbicy Nikodema i matki Lucka), a brat Marii W., którą wspomina Maria Rataj z czasów wojennych. Ta ostatnia właściwie wspomniana jest na marginesie, a w kartotece znalazłem, że już w latach dwudziestych z nieślubnym synem pomieszkiwała z Rudowiczami w domu przy Dolinie, o tym w ogóle autorka książki nie wspomina, a pewnie byłoby o czym pisać. Maria Wężyk przeżyła wojnę i leży na Junikowie.

Kryminalistą był jak wiemy brat "Edka", Józef Lissowski vel Lisowski, a wcale bym się nie zdziwił, gdyby z braku akurat głośnych morderstw, opisano pomniejsze grzeszki innych postaci znanych z kart książki.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Być może, że są sytuacje, osoby o których Myszka z rozmysłem nie pisze. Może jak piszesz Łukaszu, zbyt wiele by trzeba napisać o kryminalnej działalności Wężyków czy też Lissowskich. U mnie jest cały czas ciekawość jak potoczyły się życiowe losy Marii i innych głównych postaci jej powieści, po 1945 r.
Może w końcu ktoś co ma "lekkie pióro" napisze artykuł "Śladami bohaterów Grzesznego miasta". Pewnie za jakiś czas ponownie sięgnę po tę książkę a dzisiaj zabieram się do lektury "Ludzie i zwierzęta" Antoniny Żabińskiej po obejrzeniu filmu "Azyl.
Na pewno "Grzeszne miasto " nie idzie w odstawkę !

Dziękuję za kolejne interesujące wiadomości
Pozdrawiam
krysia

Wygląda na to, że córka "Wiesi" Konstancja (1926-2005) wraz z mężem Janem Kuncem i dziadkami Marią i Franciszkiem Tomaszewskimi spoczywają na cmentarzu w Krzywiniu.

https://billiongraves.com/grave/Konstan ... 16372233#/

Do parafii Krzywiń należał zarówno Świniec, jak i Kopaszewo, w którym chyba do dziś mieszka rodzina o nazwisku Kunc - może potomkowie Wiktorii Tomaszewskiej, przyjaciółki Marii Rataj.

Na tym samym cmentarzu grób Pelasi, siostry "Wiesi", która była prawie rówieśnicą Marii Rataj i bardzo ciepło była przez nią opisana.

https://billiongraves.com/grave/Pelagia ... 17455377#/

Hm... a tutaj mamy chyba samą "Wiesię", a w każdym razie data urodzenia dokładnie ta sama, co w karcie meldunkowej z Poznania.

https://billiongraves.com/grave/Wiktori ... 16348493#/

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Łukaszu, to niesamowite jak szybko udaje się Tobie wszystko odszukać. Wielkie brawa !
Groby są zadbane, więc ktoś z potomków nimi się zajmuje.
Jestem ciekawa, czy wiedzą, że ich przodkowie, zostali opisani w książce.

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''

Może się potomkowie do nas zgłoszą, albo ktoś ich zna.
Wtedy mielibyśmy szansę coś się dowiedzieć o postaciach z książki - z drugiej strony.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

list_mikolaja@wp.pl
to adres poczty parafii pw Św Mikołaja w Krzywiniu. Obecnym proboszczem jest ks. prałat Józef Srogosz były kapelan kościoła garnizonowego p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Poznaniu. Trudno przewidzieć czy zechciałby pośredniczyć w przekazaniu informacji o naszej stronie internetowej (WTG http://www.wtg-gniazdo.org/#prettyPhoto[nowe_tematy]/1/) i wątku w którym zaistniała mieszkanka (parafianka) Świnic-Krzywinia, Wiktoria Tomaszewska *25.11.1905 (po mężu Pawlak ?) i jej rodzina - rodzinom : Kunc, Pawlak, Kasperski.
Może to dobra droga do zainteresowania mieszkańców Krzywinia historią krajanki, którą przyjaciółka opisała w książce "Grzeszne miasto".

Pozdrawiam
krysia

Niestety, mail do parafii w Krzywiniu od dawna nie działa. Wiem, bo próbowałem dawno temu.

_________________
Piotr Lis

Burzyński i Kotecki (Kociałkowa Górka, Czerlejno)
Błażejewski (Krzywiń), Dubisz (Strzyżew, Bieżyń)
Baranowski (Jurkowo, Rąbiń), Bukowiecki (Jurkowo)
Szuleta (Wrząca i Racławice), Kurzawa (par. Goszcz i Giżyce)

W dzisiejsze nieco pochmurne ale niedeszczowe przedpołudnie wybrałam się na Jeżyce pod adres Dąbrowskiego 66. Chciałam odwiedzić moja starą znajomą Marię Grajewską. Nie odwiedzałyśmy się w domu ale często spotykałyśmy się na Rynku Jeżyckim. Poznałyśmy się w JKW, Kiekrzu. Dzwonek milczał więc spróbowałam od kogoś z sąsiadów coś się o niej dowiedzieć. Rodzina Grajewskich mieszkała w oficynie,
nr mieszkania 25 od 1923 r aż do śmierci Marii w 2014 r. Spodziewałam się, ze rozmowa z Marią wniesie coś nowego do tematu "Dziewczyna z Wildy..." o Marii Rudowicz - Myszce. Spóźniłam się o całe trzy lata.
Temat jednak nie jest zamknięty. W kamienicy tej, dzisiaj odnowionej mieszkają osoby , które pomieszkują tam od powojnia. Na chwilę obecną Pan , mniej więcej rówieśnik synów Myszki nie pamięta Romka i Bolka Rudowiczów ani Marii.
W nadchodzącym tygodniu sprawa Rudowiczów ma się wyjaśnić.
Pozdrawiam
krysia

Ciekawe, czy jeszcze faktycznie ktoś tam pamięta rodzinę Rudowiczów.

A mnie przyszła na myśl jeszcze inna rzecz, ale książka w tej kwestii milczy. Matka Marii Rataj była Niemką, ewangeliczką z Berlina. Zastanawiam się, czemu nie szukała w okresie międzywojennym pomocy w gminie ewangelickiej, wśród pobratymców. Gmina ewangelicka posiadała wszak kościół (wówczas pw. św. Mateusza) przy Rynku Wildeckim, praktycznie o "rzut beretem" od obu miejsc zamieszkania Rudowiczów, zarówno z ul. Dolina, jak i z Dolnej Wildy róg Czajczej chyba nawet widać wieżę kościoła. Oczywiście mogło być tak, że po prostu Maria nic na ten temat nie pisze. Może Lisbeth wstydziła się przed poznańskimi Niemcami swego marnego losu. Nieraz też myślałem, czemu po prostu nie wyjechała w latach dwudziestych do rodziny w Berlinie. Nigdy się tego nie dowiemy.

A książka nie przestaje mnie fascynować. I nie potrafię też przestać myśleć, jaka to szkoda, że tak potoczyło się życie osoby tak nieprawdopodobnie utalentowanej, jak Maria Rataj - o czym świadczy styl jej pamiętników. Pomyśleć, że gdy pierwszy raz przeczytałem "Zaułki...", jeszcze żyła, nie miałem jednak szans jej wtedy odnaleźć i porozmawiać.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Marianna Rudowicz przez sąsiadów zwana "Rudka" zamieszkała przy ul. Królowej Jadwigi 50b(dawniej Marchlewskiego) pod koniec lat 60. Mieszkała tam aż do swojej śmierci w 1995 roku. Zajmowała mieszkanie wraz synami na V piętrze. Z okien swojego mieszkania miała widok na Dolną Wildę. Można by rzec że fantazja jej nie opuszczała do końca życia. Opowiadała sąsiadom o swoim życiu nie pomijając w swych opowieściach arystokratycznych korzeni. Wielu wiedziało, ze napisała książkę ale chyba nikt jej nie przeczytał. Prawdopodobnie rękopis został przekazany Bibliotece Raczyńskich. O powojennych losach Myszki postaram się napisać w następnym wpisie .

krysia

Bardzo ciekawe, dziękuję Ci Krysiu za uparte "myszkowanie" za losami Marii

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

Dzisiaj otrzymałam wiadomość dotycząca zamieszkiwania Myszki przy ul. Dąbrowskiego. Kolejna zagadka.
Myszki fantazje, niepamięć dawnych sąsiadów ? Przed wojną w mieszkaniu nr 14 w którym mieszkała niegdyś "teściowa Franki "według dokumentów administracyjnych mieszkała samotna kobieta z synem. Było to jednopokojowe malutkie mieszkanie z maleńką kuchnią w lewej oficynie.
W latach 60. i wcześniejszych brak wpisu w księdze meldunkowej nazwiska Rudowicz. Nie bardzo wiem jakich dokładnie to lat dotyczy. Nie pamiętam opisu mieszkania jakie Myszka zajmowała po Lissowskich.
Okazało się ,że książka "Grzeszne miasto" jest znana moim informatorom. Kojarzą tylko adres zamieszkania Myszki przy ul. Kraszewskiego . Jeszcze pewnie nie zaglądali na nasze forum.
Przypadkowo tym tematem tak dociekliwie się zainteresowałam a to za sprawą znajomych.
Kolejny wpis o losach Marii za kilka dni na forum i na priv Łukaszu.

Pozdrawiam
krysia

Na fotografii wykonanej w 1941 r. w koszarowej kuchni rozpoznana jest oprócz Marii jej przyjaciółka "Wiesia" pierwsza z lewej.
krysia

Dla przypomnienia, to jest ta fotografia:

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''

Wiesia stoi za siedzącą kobietą z miską pełną ziemniaków. Dziękuję Grażyno za zamieszczenia tej fotografii.

Pozdrawiam serdecznie
krysia

Dzień dobry,
Maria Rataj, na s. 71 (wydanie z 2007 r.) pisze:Ściany, niegdyś różowe, tak upstrzone krwią rozmazgniętych pluskiew, aż robiły wrażenie tapety. W dużej wannie stojącej pod piecem jak zwykle moczyły się od tygodnia gągi, a czerwone bety, niczym niepowleczone, stanowiły istną nape. Po bokach nieposłanych łóżek wyłaziła zmurszała słoma, bo i sienników nie było. (…)”. Co oznaczają słowa: gągi i napa?

_________________
Pozdrawiam
Magda Mrugalska-Banaszak

Gagi to chyba szmaciane podpaski zwane także bindami a napa to narzuta na łóżko. Ale może ktoś lepiej zna gwarę poznańską.

krysia

W "Słowniku gwary miejskiej Poznania" oraz w "Mowie mieszkańców Poznania" takich słów nie ma. Może to slang miejscowy, uliczny.Pamiętam, że kiedy chodziliśmy na Chwlibombę (Chwaliszewo) do kina "Gong" i spotykaliśmy tamtejszych, mówili oni inną gwarą niż nasza, wildecka.

_________________
Pozdrawiam, Paweł
poszukuję: Wietrzykowski, Wyzuj, Gibowski, Sławek

Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci.

Małe uściślenie, kino Gong mieściło się przy ulicy Wielkiej 21, blisko Starego Rynku. Ten adres to jednak nie Chwaliszewo...

Serdeczności
Beata

A dla Krysi "piątka" (stare bdb) ze znajomości nie beletrystycznej gwary !!!

_________________
Pozdrawiam Danka

Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych.
ks. Jan Twardowski

Zgadza się ale gros młodzieży chodząca do tego kina była zza ul.Garbary... Nie pamiętam nikogo, kto mieszkałby dookoła Starego Rynku

_________________
Pozdrawiam, Paweł
poszukuję: Wietrzykowski, Wyzuj, Gibowski, Sławek

Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci.

W bieżącym roku nadano imię doktora Konkiewicza ulicy na Strzeszynie. Opracowanie biograficzne na temat tej chyba rzeczywiście niesłusznie niemal zapomnianej postaci znalazłem tutaj:

http://docplayer.pl/51472280-Wlodzimier ... 27-38.html

Był rodowitym strzelnianinem, działał w studenckich organizacjach patriotycznych, później w Powstaniach: Wielkopolskim i Śląskim, przez cały okres międzywojenny aktywnie działał na niwie politycznej, zawodowej (prezes Izby Lekarskiej), ofiarnie udzielał się społecznie na rzecz najbiedniejszych (i z tego został zapamiętany przez Marię Rudowicz). Rozstrzelany, jak wielka część poznańskiej elity, przez Niemców w Forcie VII już w X.1939.

Z pewnością zasługuje na naszą pamięć.

(już po napisaniu posta odkryłem, że jest też hasło w wiki)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Roman_Konkiewicz

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.

to kapa

_________________
- Krystyna