Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

http://www.pocztowki.plockie.pl/artykul69.html
Autor: Lech Borzym

Ziemia gostynińska i gostyńska

Do pogadania o dwóch polskich miastach o podobnie brzmiącej nazwie, leżących w dużym oddaleniu od siebie i często mylonych przez osoby "nie znające się na geografii" już dawno się przymierzałem. Oczywiście poza rozważaniami geograficzno-gramatycznymi także trochę o dawnych widokówkach z tych miast z niektórymi charakterystycznymi dla nich obiektami i na pierwszy rzut oka też podobnymi.
Listę podobieństw można otworzyć informacją, że miasta aktualnie liczą prawie jednakową ilość mieszkańców i tak:
Gostyń w województwie wielkopolskim zamieszkuje 20 239, a Gostynin 20 412 osób.

foto pocztówek

Widok rynku w Gostyninie na pocztówce wydanej ok. 1925 roku z kościołem pw. św. Marcina na drugim planie (ilustracja także w art. 78 PP). Bryła budynku świątyni w ogólnym zarysie przypominała kościół pw. św. Małgorzaty w Gostyniu - tu na drugiej ilustracji.
Celowo zamieszczam ten widok, aby pokazać podobieństwo zabudowy obydwu miast z dwudziestych lat XX wieku.1
Gostyński kościół istnieje do dziś, a gostyniński niemieccy najeźdźcy rozebrali w 1942 roku.
Pewnie nie byłoby o czym mówić, gdyby miasta nosiły tą samą nazwę. Rzadko co prawda, ale w ofercie allegro pod hasłem Gostynin pojawia się pocztówka z Gostynia w województwie wielkopolskim z bardzo wyraźnym polskim opisem Gostyń albo niemiecką nazwą tej miejscowości Gostingen. Ten właśnie Gostingen szczególnie myli się rzeczonym oferentom z Gostyninem nie tylko na allegro. Zdarzało się to także w katalogach aukcji pocztówek.
W spisie miejscowości w Polsce Gostynin jest tylko jeden - bez mała jak królowa, a Gostyń występuje pięć razy w czterech województwach.2
Wydaje się, że już sam ten fakt powinien wystarczyć żeby Gostynina nie mylić z jakimkolwiek innym miastem w Polsce.

foto pocztówki

Pierwsze spojrzenie na budynek z domem towarowym Lewina z końca XX wieku w Gostyniu z ilustracji nr 2 i powstały w roku 1905 gmach gimnazjum w Gostyninie sprawia wrażenie, że oglądamy ten sam obiekt. Gostynin zawsze w swojej historii był ważnym administracyjnie miastem, a ziemia gostynińska wielokrotnie opisywana przez historyków, dziejopisarzy, twórców baśniowych opowieści i legend. W wielu tekstach przymiotnik od nazwy Gostynin brzmiał: ziemia gostyńska.
W jednej z dawniejszych książek wymieniany jest:
"Powiat Gostyński, gdzie Gostynin małe miasteczko, gdzie Car Wasil Szuyski za Zygmunta III siedział w więzieniu i umarł."3
Nie należy dzisiaj uznawać takiej odmiany jednoznacznie za błąd, gdyż taka forma w dawnej polszczyźnie obowiązywała i była stosowana. O tym trzeba po prostu wiedzieć. Natomiast używanie współcześnie nazwy gostyński w odniesieniu do powiatu z siedzibą w Gostyninie jest zdecydowanie błędem i niedbałością, a nie pozostałością po dawniejszych formach. Inaczej rzecz się ma z odmianą przymiotnikową Gostynia i wszystkich Gostyniów. Tam powiat gostyński czuje się bardzo dobrze. (LB, Konstancin, maj 2016)

1 Źródło: ebay de, hasło Gostingen opis: Westpreusssen, Gostingen-Gostyn, 2 Ansichten, gel 1898
2 Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz. U. 2013, poz.)
3 Nowe odmiany w Geografii zaszłe od r. 1806 aż do r. 1811. z krótkim opisem Xięstwa Warszawskiego, we Wrocławiu u Wilhelma Bogumiła Kerna. 1811., s. 64
...
Więcej artykułów na stronie:
http://www.pocztowki.plockie.pl/artykuly.html

_________________
pozdrawiam Grażyna
bugakg@gmail.com

"Człowiek żyje tak długo, jak długo trwa pamięć o nim''