https://www.academia.edu/37129102/MARCI ... ISTORYCZNYPOLONIA MAIOR ORIENTALIS 2017, T. IVISSN 2392-0106
MARCIN MIKOŁAJCZYK
Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
CMENTARZ PARAFIALNY W KOKANINIE.
ZARYS BIOGRAFICZNO-HISTORYCZNY
"
Artykuł stanowi niejako rekonesans i próbę zapełnienia luki w piśmiennictwie poświęconym podkaliskim cmentarzom parafialnym. Autor zdaje sobie sprawę, że nie wyczerpał tematu całościowo i tekst ten nie pretenduje do miana monografii nekropolii. Został on podzielony na następujące części: wprowadzenie, historia wsi i parafii, z dziejów nekropolii, wybrane pochówki w przestrzeni cmentarza, kalwaria oraz zakończenie. Główną bazą źródłową z jakiej korzystał autor jest XIX i XX-wieczna prasa kaliska, inskrypcje nagrobne oraz publikacje regionalne (zob. bibliografia)."
(...)
WYBRANE POCHÓWKI Z PRZESTRZENI CMENTARZA
Najstarszym grobowcem na kokanińskim cmentarzu jest grób jednego z właścicieli majątku Kokanin – Piotra Czerniaka. Podstawa grobowca zbudowana jest z dużych kamieni polnych, na których umieszczono płytę z inskrypcją:
Tu spoczywają zwłoki
PIOTRA CZERNIAKA
właściciela Dóbr Kokanina
Urodz. dnia 29 Czerwca 1800 r
zmarł: dnia 10 Listopada 1886 r
pozostała wdowa
prosi o westchnienie
do BOGA
Kolejnym z najstarszych miejsc pochówku na cmentarzu jest duży neobarokowy grobowiec rodzinny Poradowskich, zbudowany z nieotynkowanej cegły. Kilkumetrowej wysokości fronton wieńczy kuty krzyż. Grobowiec pobudowany został w 1895 r. przez Józefa Poradowskiego.
Nad wejściem do krypty umieszczono płytę z napisem:
Grób rodziny Poradowskich
1895
Wyżej wmurowano tablicę z napisem:
ś.+p. prezesowa Pelagia
LESZCZYŃSKA
żyła lat 68
Po lewej stronie frontonu wmurowano płytę z inskrypcją:
Ś.+P. PORADOWSCY
JÓZEF
właściciel majątku Niedźwiady
1851-1910
EMILIA
z Dębowskich
1853-1895
STANISŁAW
mgr inż. elektrotechnik
1880-1959
SZYMON
dr nauk przyrodniczych
1909-1983
Na tablicy z prawej strony:
Ś.+P.
STANISŁAW
ZOSZ-ŻUCHOWSKI
1907-1994
z Poradowskich
mgr HALINA ŻUCHOWSKA
1906-1999
Ks. Prof. MICHAŁ PORADOWSKI
Dr teologii, prawa, socjologii
1913-2003
Oprócz wymienionych na tablicach osób w grobowcu spoczywają:
Józefa Poradowska z domu Ekler (1818-1888),
Józefa Dębowska z domu Babicka,
Ludwik Poradowski (1876-1885) oraz
Emilia Dunin z domu Poradowska.
[
biografia rodu Poradowskich]
Nieopodal grobowca Poradowskich, w głębi kwartału po lewej stronie, miejsce znalazł Leon Hulewicz –właściciel majątku Kokanin. Został pochowany w grobie z białego marmuru 17 grudnia 1910 r.
Na płycie nagrobnej umieszczono napis:
Śp. LEON HULEWICZ
ur. 28 czerwca 1854 r. w Kościankach
zmarł 15 grudnia 1910 r. w Kokaninie
I nie ma śmierci, oprócz w sercu lub w sumieniu,
I nie ma krzyża, oprócz na zimnym kamieniu,
Albowiem krzyż jest życie."
[
biografia rodu Hulewiczów i wspomnienie o zmarłym zamieszczone przez ks. J. B. Szafnickego w "Gazecie Kaliskiej"]
Na cmentarzu pochowani zostali również księża pełniący obowiązki proboszczów kokanińskiej parafii. W kaplicy grobowej spoczywają szczątki ks. Kazimierza Tyszkowskiego oraz Ks. Józefa Bronisława Szafnickiego. Grobowiec został odnowiony w 2011 r.
Na tablicy umieszczono inskrypcję:
Ś.P.
Ks. Kazimierz TYSZKOWSKI
proboszcz kokaniński
ur. 1814 r. zm. 20/XII 1889 r.
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=8519 ]
Ś.P.
Ks. Józef SZAFNICKI
M.T. proboszcz kokaniński
ur. 1855 r. zm. 26/XII 1919 r.
Niech odpoczywają w pokoju.
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=8518 ]
[
biografia ks. J. B. Szafnickiego]
Nieopodal kaplicy grobowej ks. Tyszkowskiego i Szafnickiego spoczął ks. Jan Nowicki.
Na płycie nagrobnej umieszczono napis:
Ś.P. KS. JAN NOWICKI
Dr filozofji lic. św. teologji
proboszcz par. Kokanin
zmarł 25. XII. 1928 r.
przeżywszy lat 56.
Pokój jego duszy
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=8571 ]
Przy głównej alei, przed kaplicą grobową ks. Tyszkowskiego spoczął ks. Faustyn Filewski.
Na płycie grobu umieszczono inskrypcję:
Ś.P.
Ks. FAUSTYN FILEWSKI
Proboszcz
ur. d. 8 list. 1866 r.
zm. d. 2 marca1937 r.
Prosi o Zdrowaś Maria
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=6755 ]
[
biografia]
We współczesnym, lastrykowym grobowcu pochowani zostali:
Ś.P.
Ksiądz STANISŁAW TOMKIEWICZ
proboszcz paraf. Kokanin
Ur. 24.10.1881
Zm. 02.01.1950
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=8569 ]
oraz:
Ś.P.
Ksiądz Mgr. Kan. TOMASZ MARSZAŁEK
Proboszcz paraf. Kokanin
Ur. 12.12.1892
Zm. 01.02. 1951
[
http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main. ... is&id=8570 ]
Pomiędzy tablicami umieszczono inskrypcję:
TU ES SACERDOS
IN AETERNUM
ps 109/4
TYŚ JEST KAPŁANEM NA WIEKI
ps 109/4
Na cmentarzu znajduje się symboliczny grób bł. Piusa Bartosika, który wystawiła jego matka. Ludwik Bartosik urodził się 21 sierpnia 1909 r. w Kokaninie w rodzinie Wojciecha i Wiktorii z Tomczaków. Szkołę powszechną ukończył w Kokaninie, a początkowe klasy gimnazjum zaliczył w Miejskim Gimnazjum Filologicznym w Kaliszu. W 1926 r. został przyjęty do zakonu franciszkanów. W 1931 r. zdał maturę a w latach 1931-35 odbył studia w Wyższym Seminarium Franciszkańskim w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął w 1935 r. W rok później został skierowany do Niepokalanowa, gdzie został najbliższym współpracownikiem i zastępcą o. Maksymiliana Marii Kolbe. Redagował "Rycerza Niepokalanej", kwartalnik "Miles Immaculatae" oraz "Rycerzyka". 19 września 1939 r. został aresztowany i więziony kolejno w obozach Lamsdorf, Amtitz oraz w Ostrzeszowie. W 1941 r. ponownie aresztowany trafił do obozu koncentracyjnego w Auschwitz, jako więzień numer 12832. Otoczony za życia opinią świętości, w obozie nazywany apostołem cierpienia, zmarł w nocy z 12 na 13 grudnia 1941 r. w obozowym szpitalu. Beatyfikowany przez papieża Jan Pawła II w dniu 13 czerwca 1999 r. wśród 108 polskich męczenników za wiarę z czasu II wojny światowej (20
Oprócz symbolicznego grobu bł. Piusa na cmentarzu spotykamy również tablice upamiętniające zamordowanych w obozach koncentracyjnych mieszkańców parafii.
Na grobowcu rodziny Marszel - ostatnich właścicieli Kokanina, znajduje się następująca inskrypcja:
Syn ich jedyny
ś.p. KAROL MARSZEL
więzień obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen
Zamęczony w maju 1941 r.
Czymże ja jestem przed Twoim obliczem?
Prochem i niczem...
Z kolei na grobowcu Gryf-Stanisławskich:
Ś.P.
LEON STANISŁAWSKI
Przeż. lat 33
Zginął śmiercią barbarzyńską
w Oświęcimiu
12 września 1942 r.
Pokój jego duszy
Kokaniński cmentarz stał się miejscem wiecznego spoczynku dla sióstr karmelitanek bosych, prowadzących swój klasztor w nieodległych Niedźwiadach. Groby sióstr znajdują się w północnej części nekropoli nieopodal Kalwarii. Miejsce pochówków otoczone jest niskim ogrodzeniem, nad całością góruje metalowy krzyż.
Spoczywają tu: Weronika od Najświętszego Oblicza (Apolonia Białoń) – ur. 21 stycznia 1886 r. w Strołach, zm. 10 lutego 1974 r.;
Jadwiga od Jezusa Ukrzyżowanego (Anna Jakubiczka) – ur. 17 marca 1888 r. w Kulikowie k. Lwowa, zm. 28 maja 1975 r.;
Maria Joanna d’Arc od Najświętszego Serca Jezusa (Emilia Żurowska) – ur. 16 października 1892 r. w Śniatyniu, zm. 3 stycznia 1979 r.;
Maria Monika od Najświętszego Serca Jezusa (Barbara Marczyk) – ur. 21 listopada 1949 r. w Warszawie, zm. 26 lipca 1984 r.;
Magdalena od Jezusa Ukrzyżowanego (Halina Konkowska) – ur. 13 września 1930 r. w Strzębowie, zm. 27 grudnia 1990 r.;
Maria Zyta od Przemienienia Pańskiego (Maria Rudowicz) – ur. 2 lutego 1929 r. w Pawłówku, zm. 30 maja 2004 r.;
Maria Elżbieta od Trójcy Przenajświętszej (Kazimiera Ważna) – ur. 11 września 1940 r. w Rudzie Sieleckiej, zm. 3 lipca 2009 r.;
Łucja od Niepokalanego Serca Maryi – ur. w 1920 r., zm. 17 grudnia 2011 r.
...
(...)
foto:
Cmentarz w Kokaninie. Fragment mapy z 1940
Źródło: mapywig.org
(...)
Zaloguj
Zarejestruj
FAQ
Szukaj
