Witam.
http://www.muzeum.gostyn.pl/PRASA?idAkt ... (1928-1939)%20-%3E%20%20t.5.%201933
Kronika Gostyńska T.5 - 1933.
Prof. Władysław Kołomłocki.
"O pożarze Gostynia w r. 1811 i jego następstwach".
cd.
Nr 3, 1 maja 1933.
Pertraktacje z pogorzelcami.
str.37.
Tegoż samego dnia po południu*) komisja wyż. wymieniona (gdzie to się działo - niewiadomo!) zawezwała do siebie pogorzelców. Przyszła ich część znaczna. Każdemu zosobna pokazywano na planie przysądzony mu grunt, poczem tenże oświadczał, czy godzi się na to, czy nie, oświadczenie protokółowano i przypieczętowywano osobistym podpisem interesowanego. W ten sposób w tymże dniu podpisali (cyfry patrz wyżej) -
Lp. 1, 2, 5, 3, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 11, 22, 23, 25, 26, 24, 27, 13, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40 i 41.
W dniu następnym 24.VII.1812**) zjawili się:
Lp. 42, 57, 59, 60, 65, 4, 58, 66, 67, 61, 68, 82, 83, 84, 85 i 86.
Z protokółów komisji, doskonale zachowanych, trzy rzeczy charakterystyczne dla owych czasów muszę tu przytoczyć. Otóż na 50 pogorzelców, właścicieli domów, poważnych mieszczan, stanowiących nolens-volens elitę społeczeństwa małomiasteczkowego - 11 podpisało się...krzyżykami, nie znając sztuki pisania. W tem 5 mężczyzn, 6 kobiet.(...) Zwraca następnie uwagę podpis właściciela nieruchomości George (Jerzego) Gadomskiego, handlarza win. Podpisał się on po grecku, co pod tymże podpisem natychmiast objaśniono: "znaczy podpis w greckim języku Gadomskiego..."...
Siedmiu opozycjonistów.
str.38.
W dniu 24.VII.1812**) po skończonych pertraktacjach zeszła się komisja - w celu zestawienia wyników tychże.
Okazało się wtedy, że na 50 pogorzelców 43 zgodziło się w zupełności na objęcie przydzielonych im placów, 7 jednak nie.
Byli to następujący:
Nr 8 - kuśnierz Franciszek Dickert.
Nr 30 - kuśnierz Osiemgłowski.
Nr 40 - spadkobiercy Gaińskiego.
Nr 67 - piekarz Rehfeldt.
Nr 34 - bednarz Kazimierz Chąpiński.
Nr 83 - płóciennik Franciszek Braun.
Nr 84 - płóciennik Antoni Dabiński.
Chodziło naturalnie powyższym o to, że chcieli być umieszczeni w rynku, a nie w przyległych uliczkach, jak to uczyniła komisja.
str.38, 39.
(...) Komisarze zapytali tedy zast. burmistrza i panów radnych miejskich, czy wyżej wymieni mają uzasadnione prawo do sprzeciwu przeciw przyjęciu wyznaczonych im do budowy miejsc. Na to odparli zapytani, że koniecznem było umieszczenie ich poza rynkiem, ponieważ
1) pomieścić ich na rynku jest niemożliwością,
2) powinno im to być obojętnem, gdzie mieszkać będą, ponieważ trudnią się takiemi zawodami, które nie wymagają koniecznie zamieszkania na otwartem, silnie uczęszczanem miejscu.
Jeżeli zaś chodzi o ściślejszy kontakt z klijentami, to - skoro rynek będzie tak duży, jak zaznaczono to na planie, Magistrat wyda zarządzenie, by każdy, kto zechce tylko w czasie targów i jarmarków wystawiał sobie budę kramną...
Pertraktacje z mieszkańcami, którzy nie ulegli klęsce pożaru.
str.39.
Jak to widać z planu - pożar nie spalił całego miasta. Znaczna część domów ocalała. Dla wyrobienia sobie dokładnego pojęcia o zamieszkaniu naszego miasta, uważam, że nie od rzeczy będzie podać nazwiska właścicieli ocalonych posiadłości. Zaczniemy od północy.
Przy Ramach Sukienniczych (dziś Tkacka) na stronie górnej od lewej strony ku kościołowi posiadali domki**):
1) Walenty Latosiński,
2) Bernard Kalinowski,
3) Piszczorkowa, wdowa,
4) Antoni Markiewicz,
5) Tomasz Żarnowski,
6) Antoni Reichel,
7) Jan Schulz,
8) Paweł Bartoszkiewicz,
9) Melchjor Braun,
10) Rybska - wdowa,
11) Jakób Czarniewski,
12) Raczewska - wdowa,
13) Łukasz Hoynacki.
Przy tejże ulicy po stronie jej południowej (od prawej ku lewej):
14) Szpital probostwa (tak jak dziś),
15) Cyprjan Busch,
16) Marcin Wichmann,
17) Benedykt Karpiński,
18) Dom strażniczy, należący do miasta (róg uliczki przecinającej ongiś dzisiejszą półn. połać rynku),
19) Ostrowski,
20) Karol Kunatowski,
21) Paweł Bartoszkiewicz.
Przy ulicy Kościelnej (strona lewa) pn. ku pd.:
17) wyż. wym.,
22) Łukasz Bajerowicz,
23) Franciszek Fojtowicz,
24) Samuel Tisler,
25) Benjamin Neumann.
str.40.
Przy tejże ulicy (strona prawa) od pn. - ku pd.:
26) Feliks Szkramzer,
27) Marcin Bujakiewicz,
28) August Reichelt.
Przy ul. Szewskiej (dziś Klasztornej) (strona północna) od lewej ku prawej:
28) wyż. wym.
29) Bogucka wdowa,
30) Bartłomiej Szczypczyński,
31) Kazimierz Bogucki,
32) Franciszek Przenisławski,
33) Makary Siebierski,
34) Marceli Maligiewicz,
35) Kazimierz Jaworski,
36) Walenty Porankiewicz,
37) Paweł Śliwiński,
38) Łucka - wdowa,
39) Michał Koliński.
Przy tejże ulicy na stronie południowej od spalonego Nr 86 ku Bramie Szewskiej:
40) Jan Kwintkiewicz,
41) Kazimierz Cichoszewicz,
42) Jan Wolniewicz,
43) Marcin Formanowicz,
44) Stanisław Hejnowicz,
45) Wawrzyniec Rewinkiewicz,
46) Kasper Zborowski,
47) Wawrzyniec Pawlicki,
48) Stefan Skramser,
49) Karol Goliński,
50) Józef Winnowicz.
Przy ulicy Leszczyńskiej (dziś św. Ducha) po stronie północnej od Bramy Leszcz. ku środkowi dzisiejszej pn. str. rynku:
51) Tomasz Szczeblewski,
52) Nepomucen Ostrowski,
53) Tomasz Strigner,
54) Mikołaj Szczypczyński,
55) Fabian Urbanowicz,
56) Szymon Bobkiewicz,
57) Wincenty Wróblewski,
58) Melchior Dickert,
59) Melchior Ludski,
60) Karol Galiński ( róg pn-zach.- dzisiejszego rynku),
61) Kazimierz Wojciechowski,
62) Pusty plac należał już wtedy do rodziny Czabajskich, (Tomasz Czabajski), jak dziś,
63) Jan Weigt.
Przy tejże samej ulicy na stronie południowej (od Bramy Leszczyńskiej do spalonego Nr 82):
64) (przy bramie) Jan Hoffmann,
65) Karol Schmidt,
66) Ignacy Ganowicz,
67) Niestrawska - wdowa,
68) Tomasz Eckert,
69) Samuel Ziegenhals (Ziegenholtz),
70) Gottfried Gwandt,
71) Karol Heinsch.
Przy ulicy Łaziennej na stronie pn. (od spalonego Nr 68 w lewo poza pustemi placami):
72) Józef Przystański,
73) Kazimierz Maciaszczyk,
74) (Po drugiej stronie bocznej ulicy) Dom miejski.
Przy tejże ulicy po stronie pd. od spalonego Nr 56 w lewo:
75) Bobczyńska - wdowa,
76) Benedykt Weichmann,
7) Fenglerowa - wdowa ( zapewne miało być 77 - mój dopisek),
78) ( po drugiej stronie bocznej ulicy) Tomasz Hasiński.
Przy ulicy Kaczej ( po stronie pd.) od lewej ku prawej:
79) Kąkolewicz,
80) Tomasz Sawiński,
81) Browar miejski,
82) Mateusz Szczeszyński,
83) Stanisław Weichmann,
84) Antoni Szczepan.
str.41.
Przy ulicy Zamkowej (strona północna) od lewej ku prawej:
85) Józef Kiesewalter (Kiżwalter),
86) Stefan Juszczyk.
Przy tejże samej ulicy (strona południowa) od lewej ku prawej:
87) Ofierzyńska - wdowa,
88) Jerzy Borowicz.
U wylotu ulicy Zamkowej: Andrzej Domachowski ( nr nie podany - mój dopisek).
Przy ulicy Młyńskiej:
90) Młyn z napędem konnym.
Pomiędzy temi 90 budynkami - ocalało jeszcze kilkadziesiąt szop i stodół, reszta uległa niszczącemu żywiołowi.
Z pomiędzy tych to obywateli komisja w dniu 24.VII.1812 r*) zaprosiła wszystkich, których części gruntów miałyby przypaść na regulację ulic i rynku - według wykonanego planu.
Wezwano tedy (używam tu wyżej podanych cyfr, by nie powtarzać się):
Nr 87, 77, 76, 75, 66, 67, 68, 69, 25, 24 i 23.
Obywatelom tym oświadczono, że części ich gruntów potrzebne są do regulacji ulic i rynku. Jeżeli zgodzą się na odstąpienie tychże - grunt zostanie możliwie korzystnie otaksowany i każdemu za odstąpiony kawałek zapłaci się rzetelnie - według wartości tegoż.
Wyżej wymienieni zgodzili się wszyscy na podaną sobie propozycję i na dowód tegoż złożyli swoje podpisy.
Z aktu**) widać, że Nr 87,77, 76, 67, 75 i 24 (...) podpisali się (...) krzyżykami.
Przypisy:
str. 37.
*) Acta Mag. Gost. str. 39-54.
**) Acta Mag. Gost. str. 55-63.
str. 38.
**) Acta Mg. G. str. 63-66.
str.39.
*) Acta Mg. G. str. 66.
**) Według spisu na planie Wernickego.
str. 41.
*) Acta Mag. str. 66-69.
**) " " str. 68-69.
cdn.
Pozdrawiam.
Kaniewska Małgorzata.
Zaloguj
Zarejestruj
FAQ
Szukaj
